vrijdag 19 mei 2017

En dus bestaat God (2015) (Rutten en de Ridder)


En dus bestaat God (2015) Emanuel Rutten en Jeroen de Ridder.

Naast het boek uit reformatorische hoek van Paas en Peels (http://kinderen-van-god.blogspot.com/2017/02/paas-en-peels-gaan-god-bewijzen.html) hebben we nu ook een boek uit evangelische kring om te bewijzen dat “God” bestaat. De auteurs zijn de filosofen Emanuel Rutten en Jeroen de Ridder. De strijdbare Rutten drukt vooral zijn stempel op dit werk.
De titel “en dus bestaat God” moet het hart van veel gelovigen wel harder doen kloppen. Niet dat ze daar al niet van overtuigd zijn, maar het is ook fijn om de juistheid daarvan nu eens bewezen te zien.
Ik vrees dat ze bedrogen uitkomen want de “god” die hier bewezen zou worden is niet hun God, “de God van Abraham, Isaäk en Jakob, een God van Liefde, die in Jezus van Nazareth incarneerde, en is gekruisigd en opgestaan. “ Rutten geeft dat duidelijk zo aan (p 13). De “god” waarvan ze hier het bestaan zoeken te bewijzen is niet meer dan de “immateriële persoonlijke eerste oorzaak van de wereld” (p 13)

Voor atheïsten zou
dit dan, in mijn woorden, een “materiële onpersoonlijke oorzaak" zijn. Het lijkt mij een goed idee om dit dan ook maar “god” te noemen, hun “god” dan. Immers “what’s in a name” en aangezien “god” Germaans is voor het Griekse “theos” zouden “atheïsten” daarmee ook in “god” geloven en hebben we geen atheïsten meer. Is er weer een gelovig probleem opgelost 😊 !

Nou ja, Rutten moet dus bewijzen dat zijn “god”, d.w.z. zijn eerste oorzaak “immaterieel” is en “persoonlijk”. Ik zie hem daar absoluut niet in slagen en dan zijn we nog niet eens aan de goddelijke drie-eenheid toe.

He boek zou volgens de achterkant geschreven zijn “voor een breed publiek.en Een boek dat gelovigen zal versterken en atheïsten zal verontrusten. Een eyeopener voor mensen die denken dat geloof geen optie meer is voor wie z’n verstand gebruikt.”

Dat “brede publiek” valt denk ik ook tegen. Ondanks mijn academische achtergrond bleef ik in het eerste van de 8 godsbewijzen al hangen. Het leek wel of ik in een semantische soep terecht was gekomen. Van van alles kun je, volgens Rutten, zeggen dat het “waar” of “niet waar” is. Beweringen zoals “Parijs is de hoofdstad van Frankrijk”  zijn waar of niet waar. Maar ook verklaringen kunnen volgens Rutten waar of niet waar zijn. Nou zijn verklaringen m.i. correct of incorrect en niet “waar” of “onwaar”. Verder kunnen objecten waar zijn, bijv. de computer op je bureau. Deze sprong ging bij mij helemaal veel te ver, dingen bestaan of bestaan niet, zijn aanwezig of afwezig, maar niet “waar of onwaar”. "Ware" verklaringen, oorzaken, stellingen, objecten worden zonder gene door elkaar gebruikt waardoor je een onoverzichtelijke opbouw van de argumenten krijgt. Dat geldt overigens ook voor het door elkaar gebruiken van "verklaren" en "veroorzaken".

Vanuit deze verwarde basisstellingen wordt het argument dus opgebouwd.  Verklaringen, beweringen en dingen kunnen noodzakelijk waar zijn of zijn niet perse waar. Dat laatste noemen de heren filosofen dan “contingent”.  Noodzakelijk ware dingen zijn bijvoorbeeld getallen en stellingen zoals 1+1=2. (klein probleempje voor de evangelische Rutten, 1+1+1 kan toch ook 1 zijn 😊 ?)

Wie wel eens van Leibniz heeft gehoord” kan dan weten dat deze daar een godsbewijs op heeft gestoeld. Voor zover ik er iets van begrijp, gaat het als volgt:

De oorzaak van alle contingente dingen kan zelf niet contigent zijn, want dan zou die zichzelf ook moeten veroorzaken. Die oorzaak moet dus wel “noodzakelijk waar” zijn. Die noodzakelijk ware oorzaak is dan "God".

Maar goed, dan is er iemand, Peter van Inwagen, die op de een of andere manier denkt te weten dat een noodzakelijk ware verklaring noodzakelijkerwijs alleen maar noodzakelijk ware zaken kan verklaren. En omdat veel van wat bestaat niet noodzakelijk waar hoeft te zijn, kan de eerste oorzaak dus niet noodzakelijk waar zijn en is God weer van het toneel verdwenen.

Rutten zelf weet dan God te redden door te stellen dat een contingente verklaring wel allerlei contingente zaken kan verklaren en daarmee ook zichzelf kan verklaren. Hij baseert dat dan op de vrije wil. Een vrijewilsbesluit kan ook waar of niet waar zijn, maar de vrije wil en dus de oorzaak van het vrijewilsbesluit kan zelf ook waar of onwaar zijn, is dus contingent. Dat vrijewilsbesluit verklaart dus zichzelf.  Zo hebben we dus een bewijs dat er een contingente verklaring kan zijn voor het bestaan van contingente zaken.

En zo wordt “God” contingent en gelijk te stellen aan een vrijewilsbesluit. En voor een vrijewilsbesluit moet je een persoon zijn en is God dus een persoon. “God” lijkt mij hiermee eerder “incontinent” te worden, hij en zijn verklaring lekt naar mijn gevoel aan alle kanten. De ware calvinisten zullen sowieso weinig zien in vrijewilsbesluiten noch de hersenonderzoekers van “wij zijn ons brein”.

The Isaacs  (In His Hands)
Heb nog wel argument 8 gelezen van Jeroen de Ridder over het Godsbewijs vanuit religieuze ervaringen. Deed er niks mee, dan toch maar iets interessanters gaan lezen..

Het bewijs, mocht het al een bewijs zijn, stelt niet meer dan dat het wellicht niet onredelijk is om aan de eerste oorzaak van alles een bewustzijn en een persoonlijkheid toe te kennen. Nou is een bewustzijn zonder lichaam al iets wat we niet kennen en je vraagt je af hoe het dan met de mens zit die volgens de Joods-Christelijke traditie in de gelijkenis van die God geschapen is.

De stap van die vage “god” naar de strak gedefinieerde god van het Christendom is onmeetbaar lang. Rutten beloofde daar in een vervolg boek op terug te komen. Dat is “Overdenkingen” geworden. Het komt met de gebruikelijke argumenten zonder echt kritisch te kijken naar het Christelijke geloof en waar het op gebaseerd is. Onlogisch is dat niet, want iemand die de emotionele stap heeft genomen om zich tot een bepaalde leer, godsdienst of “god” toe te kennen, kan niet anders dan dit “geloof” verdedigen. Over je geliefde, degene die zin aan je leven geeft, ga je nu één keer niet kritisch nadenken... En voor Rutten is de vader van Jezus de zingever.  Uit een interview in "Geloof en een Hoop Liefde" van 30 oktober 2014

Interviewer: Even de wetenschap uit je hoofd zetten, jij bent christen geworden. Wat betekent God dan voor jou?

Emanuel: God houdt mij in Zijn hand. Op één of andere manier, hoe dan ook, houdt God mij in Zijn hand...
Als er geen zin is, geen uiteindelijke betekenis, geen doel in de wereld meer, het enige dat je dan over houdt is het gezellig en fijn en leuk hebben en als dat dan wegvalt, ja dan zit je eigenlijk gelijk onthand.
God en Darwin op één kussen

Kan het zijn dat liefde verblindt...